Neidio i'r prif gynnwy

Ceiswyr lloches newydd i Gymru?

Pa wasanaethau iechyd a lles y mae gennych hawl iddynt os ydych yn geisiwr noddfa sy'n newydd i Gymru?

Os ydych chi newydd gyrraedd yng Nghymru, efallai y byddwch yn teimlo'n ddryslyd ynghylch ble i fynd os oes angen mynediad at wasanaethau iechyd a lles arnoch.  

Gallwn helpu i ddweud wrthych eich hawliau fel ceisiwr noddfa (ceiswyr lloches a/neu ffoadur), lle gallwch gael cymorth mewn argyfwng a sut i gofrestru ar gyfer meddyg teulu.

Gall pob ceiswyr lloches a ffoaduriaid gael triniaeth feddygol am ddim gan y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (GIG) yng Nghymru. Mae gennych hawl hefyd i gael gwybodaeth berthnasol mewn iaith rydych yn ei deall. Mae'r gwasanaethau ar gael yn cynnwys:

A oes angen help mewn argyfwng?

Ffoniwch 999 os yw rhywun yn ddifrifol wael neu wedi'i anafu'n ddifrifol ac mae eu bywyd mewn perygl. Bydd y gweithredwr ffôn yn eich cynghori beth i'w wneud neu ble i fynd nesaf. Gellir anfon ambiwlans i ddarparu triniaeth neu gludo'r claf i'r ysbyty. 

Mae adrannau Damweiniau ac Achosion Brys mewn Ysbytai ar agor 24 awr bob dydd o'r flwyddyn. Gallwch gael mynediad at y gwasanaethau hyn yn uniongyrchol a heb apwyntiad.

Meddygon Teulu

Mae gan ffoaduriaid a cheiswyr lloches hawl i gael mynediad at feddygfeydd Meddygon Teulu (Meddyg Teulu). Meddyg Teulu yw Doctor y Teulu. Rhaid i chi gofrestru gyda meddyg teulu i sicrhau eich bod yn gallu cael triniaeth pan fyddwch yn sâl.  

Os ydych yn geisiwr lloches yna dylai 'Clearsprings Ready Homes' eich cynorthwyo i gael eich cofrestru gyda meddyg teulu. Os ydych yn cael trafferth cael eich derbyn gan feddygfa, gall eich Bwrdd Iechyd lleol eich cofrestru i feddygfa. I ddod o hyd i feddygfa yn eich ardal chi ewch i Galw Iechyd Cymru

Fferyllfeydd

Gall fferyllfeydd gynnig cyngor clinigol a meddyginiaethau ar gyfer amrywiaeth o fân afiechydon, fel peswch, annwyd, dolur gwddf, trafferth bol a phoenau.

Mae presgripsiynau ar gyfer meddyginiaethau am ddim i bawb yng Nghymru. Gellir casglu meddyginiaethau o fferyllfeydd neu fferyllwyr lleol.

Gallwch hefyd brynu meddyginiaethau ar gyfer mân salwch neu gyflenwadau cymorth cyntaf mewn fferyllfa neu archfarchnad.

Dolen i ddod o hyd i fferyllfa

Deintyddion 

Mae deintydd yn sicrhau bod eich dannedd yn iach.  

Nid oes angen i chi gofrestru gyda deintydd ond bydd triniaeth ddeintyddol am ddim ar gael mewn deintydd sy'n derbyn cleifion y GIG yn unig.  

Gallwch ddod o hyd i ddeintydd GIG lleol drwy chwilio yn eich ardal leol ar wefan uniongyrchol y GIG

Os oes angen triniaeth ddeintyddol frys arnoch, gallwch gysylltu â'r llinell gymorth deintyddol drwy Galw Iechyd Cymru

Iechyd Meddwl a Lles

Mae gofalu am eich iechyd meddwl a'ch lles yn rhan bwysig iawn o gadw'n iach. Rydych yn debygol o fod wedi profi digwyddiadau trawmatig a gall addasu i fywyd mewn gwlad newydd fod yn anodd iawn.
Gallwch siarad â'ch meddyg teulu os ydych yn teimlo dan straen neu nad yw bywyd yn werth ei fyw. Efallai y bydd eich meddyg teulu yn gallu dod o hyd i help arbenigol i chi.  

Os ydych chi am siarad â rhywun am y problemau hyn, mae gan y Samariaid wasanaeth am ddim i'w alw 24 awr y dydd, 365 diwrnod y flwyddyn sy'n gyfrinachol. Y rhif yw 116 123.

Efallai y byddwch yn gallu dod o hyd i help gan sefydliad cymorth ffoaduriaid neu geiswyr lloches lleol

Gwasanaethau mamolaeth

Os ydych yn feichiog dylech roi gwybod i'r feddygfa i sicrhau eich bod yn cael cymorth yn ystod eich beichiogrwydd gan fydwragedd y GIG.

Ar ôl i'r babi gael ei eni, bydd 'ymwelwyr iechyd' yn rhoi cyngor a chymorth i chi i sicrhau bod eich babi'n datblygu'n dda.

Gall plant sydd wedi cofrestru gyda meddyg teulu yng Nghymru hefyd gael amrywiaeth o frechiadau i'w cadw nhw, eu teulu a'u cymdogion yn ddiogel. Mae'r brechlynnau hyn yn rhad ac am ddim.

Cynllunio teulu

Mae'r GIG yn darparu amrywiaeth o wasanaethau iechyd atgenhedlu a all eich helpu i wneud penderfyniadau gwybodus.  Mae hyn yn cynnwys cyngor am atal cenhedlu, heintiau a drosglwyddir yn rhywiol, erthyliad a chynllunio teulu. Gallant hefyd helpu os ydych wedi dioddef ymosodiad rhywiol.  

Mae defnyddio dulliau atal cenhedlu ac erthyliad yn gyfreithlon yn y DU a gellir eu darparu'n ddiogel ac am ddim.

Mae rhagor o wybodaeth am iechyd rhywiol ar gael ar wefan Galw Iechyd Cymru

Gallwch ddod o hyd i fwy o wybodaeth yma - 

Noddfa | Iechyd a lles (llyw.cymru)